Zdolność kredytowa – czym jest i jak jest liczona?

Każda osoba niezależnie od tego czy chce skorzystać z usług bankowych, posiada własną zdolność kredytową. Może być ona zerowa lub wysoka. Tworzą ją banki na własne potrzeby w celu oceny ryzyka, najczęściej kredytowego i tego, czy ktoś będzie w stanie wywiązać się ze swoich pożyczek lub innego zadłużenia.

Nie jest to prosta czynność, a wymaga weryfikacji wielu informacji przekazanych przez klienta banku. Sam kalkulator zdolności w końcu może tylko przybliżyć ocenę zdolności kredytowej, ale nie stanowi zobowiązującej oferty.

Czym jest zdolność kredytowa?

Zdolność kredytowa to informacja dla kredytobiorcy oraz banku o tym, jakie zobowiązanie jest on w stanie spłacać w przyszłości. Zdolność kredytowa oceniana jest na bazie informacji dostarczonych do banku, jego sytuacji materialnej, sytuacji zawodowej czy wieku. Dokonuje się jej na moment obecny, ale może ulec zmianie w przyszłości, chociażby po wzięciu kredytu lub pożyczki.

Zdolność kredytowa to podstawowe narzędzie jakim dysponuje bank w celu oceny ryzyka. Na tej podstawie kredytobiorca może otrzymać informację o maksymalnej kwocie kredytu jaka może dostać w danym banku. Może być ona różna zarówno dla firm pożyczkowych jak i innych banków.

Kto weryfikuje zdolność kredytową?

Zdolność kredytową weryfikuje bank na bazie otrzymanych informacji od potencjalnego kredytobiorcy. W banku odpowiedzialni są za to doradcy kredytowi, którzy mają do dyspozycji własne narzędzia i to co przy danym profilu klienta będzie kluczowe i może mieć wpływ na ryzyko przy udzielaniu kredytu.

Zanim bank oceni Twoją zdolność kredytową, zostaniesz poproszony o szereg dokumentów, oświadczeń i zaświadczeń, które stanowić będą podstawę do wyliczenia zdolności kredytowej. Sam kalkulator jest tutaj bardzo ogólnym punktem odniesienia. W końcu na rynku nie każdy otrzyma kredyt hipoteczny w takiej wysokości jakiej by potrzebował.

Zdolność kredytową weryfikują również firmy pożyczkowe udzielające chwilówek. W tym przypadku z uwagi na dość niskie kwoty pożyczki, ocena ta jest znacznie uproszczona. Zwykle nie obejdzie się bez przelewu 1 grosza na konto bankowe, który jest podstawą do weryfikacji danych osobowych, a niekiedy wpływów i wypływów z konta bankowego przyszłego pożyczkobiorcy.

Od czego zależy zdolność kredytowa?

Zdolność kredytowa zależy od szeregu czynników, które brane są pod uwagę przy wyliczeniu. Najczęściej do dyspozycji banku musisz przekazać informację o:

• osiąganych dochodach z tytułu umowy o pracę, zlecenie czy prowadzonej działalności gospodarczej,
• ilości zobowiązań jakie posiadasz (inne kredyty i pożyczki),
• historii kredytowej na podstawie weryfikacji w rejestrach gospodarczych (BIK, BIG KRD),
• stanie cywilnym,
• liczbie posiadanych dzieci,
• wysokości podstawowych wydatków na czynsz, rachunki, koszty utrzymania,
• dochodzie współmałżonka,
• wkładzie własnym,
• celu zaciągnięcia zobowiązania (pożyczka gotówkowa, kredyt hipoteczny, samochodowy, itd)
• wieku kredytobiorcy,
• wykształcenie i zawód,
• staż pracy i obejmowane stanowisko,
• miejsce i zakład pracy,
• ilość innych osób na utrzymaniu,
• inne

Jak można zauważyć, lista wymaganych informacji do wyliczenia zdolności kredytowej jest długa i z pewnością nic ie umknie Twojemu doradcy kredytowemu czy pracownikowi banku.

Kalkulatory zdolności kredytowej – co nam wyliczy?

Wiele banków lub portali internetowych udostępnia swoim klientom kalkulatory zdolności kredytowej czy kalkulatory kredytu hipotecznego. Takie narzędzia dają jedynie szczątkowe informacje o tym na jaką kwotę kredytu możesz liczyć. Bazują jedynie na wysokości osiąganych przychodów i nie stanowią oferty w świetle prawa.

Często wyliczają jedynie możliwe odsetki i oprocentowanie kredytu gotówkowego i hipotecznego. Bez analizy informacji wskazanych powyżej, czyli statusu majątkowego, ilości osób na utrzymaniu, innych zobowiązań, nie wyliczy realnej zdolności kredytowej.

Jak liczona jest zdolność kredytowa?

Wyliczenie zdolności to nic innego jak podsumowanie przychodów danej osoby lub gospodarstwa domowego w stosunku do ilości kosztów jakie ponosi przy jego prowadzeniu. Na dochody netto brane pod uwagę wlicza się:

• wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę lub umowy zlecenie,
• dochody dodatkowe z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, zasiadanie w radach czy nadzorczych czy zarządach spółek,
• dochody z tytułu prowadzenia rolniczej działalności gospodarczej,
• wszystkie inne dochody, które możesz uwzględnić w zeznaniu podatkowym lub w historii konta bankowego.

Kosztami podstawowymi branymi pod uwagę przy wyliczaniu zdolności kredytowej są:

• koszty utrzymania domu/mieszkania,
• koszty utrzymania pozostałych członków rodziny (żona, dzieci, rodzice, rodzeństwo)
• wszelkiego typu rachunki za telefon, internet, zobowiązania terminowe,
• inne kredyty i pożyczki, karty kredytowe i debetowe,
• alimenty lub wypłacane renty,

W zależności od tego jaką kwotę możesz odłożyć po odliczeniu wszelkich kosztów od wysokości swoich dochodów, taką ratę kredytu jesteś w stanie miesięcznie dla banku. Przyjmuje się dodatkowo, że kwota kredytu nie powinna przekraczać wysokości 70%  dochodu osiąganego przez jedną osobę w gospodarstwie domowym (liczona od wyższego wynagrodzenia).

Do jakich kredytów wyliczana jest zdolność kredytowa?

Zdolność kredytowa wyliczana jest zarówno do pożyczek w firmach pozabankowych, ale i do kredytów bankowych. Niezależnie od tego czy są to chwilówki czy kredyty hipoteczne. Ma jednak znaczenie to jak dokładnie wylicza się zdolność kredytową klienta.

Przy kredytach hipotecznych weryfikuje się ją dokładniej i zbiera o wiele więcej informacji o potencjalnym kredytobiorcy. W przypadku pożyczek gotówkowych, niekiedy wystarczy proste zaświadczenie o zarobkach lub nawet wgląd do rachunku bankowego i przepływów pieniężnych jakie się na nim znajdują. Pracownik będzie w stanie zweryfikować otrzymywane dochody oraz ponoszone koszty. Na ich podstawie może wydać decyzję kredytową.

Zdolność kredytowa na umowie o pracę

Istotnie ważnym elementem oceny zdolności kredytowej jest rodzaj umowy na jakiej podstawie zatrudniona jest osoba ubiegająca się o kredyt lub pożyczkę. Najbardziej pożądaną umową przez banku lub firmy pożyczkowe są umowy o pracę. Nie jest to jednak główny warunek jaki bank bierze przy wyliczaniu zdolności. Ważny jest również:

• ciągłość zatrudnienia,
• staż pracy w latach,
• wysokość dochodów z tytułu umowy o pracę,
• stanowisko piastowane na umowie o pracę,
• inne.

Oznacza to, że osoba, która posiada umowę o pracę od przeszło 6 miesięcy, prawdopodobnie nie będzie mogła liczyć ani na kredyt gotówkowy ani kredyt hipoteczny. Bank stosuje tu specjalne scoringi kredytowe, które ważą na ostatecznej decyzji i wyliczaniu zdolności. Czym dłuższy staż i stabilność osoby, tym większa szansa na otrzymanie kredytu na wyższą kwotę.

Nie zmienia to faktu, że osoba posiadająca umowę zlecenie również może ubiegać się kredyt hipoteczny.

Zdolność kredytowa dla przedsiębiorcy

Inaczej wyliczana jest zdolność kredytowa dla przedsiębiorców. W tym przypadku dochodzi wiele innych czynników, które brane są pod uwagę, a są to m.in.:

• rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej,
• czas prowadzenia działalności gospodarczej,
• cel kredytu lub pożyczki,
• obrót, przychody i dochód firmy,
• ilość kapitału i środków trwałych,
• zobowiązania jak kredyty, leasingi, zawarte umowy krótko i długoterminowe,
• możliwe zabezpieczenia kredytu (lokale, nieruchomości, środki trwałe)
• itd.

Ocena zdolności kredytowej firmy trwa o wiele dłużej i wymaga dużo większej ilości informacji. Banki podchodzą do przedsiębiorców z dużą ostrożnością. To z kolei wynika od samego rynku i gospodarki, gałęzi w jakiej działa firma i jakie ma rokowania na przyszłość.

Zwykle pożyczki dla firm zawierane są na dużo krótszy okres czasu niż te udzielane klientom indywidualnym – np. maksymalnie 3 lub 5 lat.

Podsumowanie

Zdolność kredytowa to bardzo skomplikowana kalkulacja, której zadaniem jest ochrona nie tylko samego banku, ale i kredytobiorcy przed nadmiernym zadłużeniem. W końcu ani bankowi, ani klientowi banku nie zależy na tym by jedna ze stron ogłosiła upadłość i swoją niewypłacalność.

Zdolność kredytową da się budować z czasem i stażem. Jeśli dziś jest ona zbyt niska i nie pozwala Ci zaciągnąć pożądanego kredytu, zacznij od mniejszych pożyczek na raty lub samej karty kredytowej. Zaciągnij swój pierwszy dług i spłacaj go rzetelnie dzięki czemu Twoja zdolność kredytowa szybko ulegnie poprawie. W przyszłości z pewnością otrzymasz odpowiednio przygotowaną ofertę pod swoje plany zakupu mieszkania czy samochodu.