Na jak długo przydzielana jest renta chorobowa?

Renta chorobowa jest formą wsparcia finansowego dla osób, które z powodu złego stanu zdrowia nie mogą podjąć zatrudnienia i samodzielnie się utrzymać. Świadczenie przyznawane jest na bardzo różnych warunkach, również pod względem okresu, przez jaki można z niego korzystać.

Dowiedz się, na jak długo przydzielana jest renta chorobowa z tytułu niezdolności do pracy i od czego zależy okres jej wypłacania.

Co to jest renta chorobowa?

Renta chorobowa, kiedyś nazywana była inwalidzką, dzisiaj natomiast ZUS nazywa ją rentą z tytułu niezdolności do pracy. Wszystkie trzy nazwy doskonale oddają charakter świadczenia. Jest to bowiem forma pomocy finansowej przeznaczona dla osób niebędących w stanie pracować ze względu na zły stan zdrowia.

Świadczenie wypłacane jest co miesiąc podobnie jak emerytura. Może być przyznane osobie dorosłej, która jeszcze nie osiągnęła wieku emerytalnego. Warunkiem otrzymania prawa do renty chorobowej jest uzyskanie orzeczenia o niezdolności do pracy oraz posiadanie odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego.

Przez kogo przydzielana jest renta chorobowa?

Prawo do renty chorobowej przydziela organ rentowy, czyli Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w odniesieniu do osób będących rolnikami.

Przyznanie prawa do renty nie następuje automatycznie. Najpierw należy złożyć wniosek wraz z wymaganą dokumentacją dotyczącą stanu zdrowia i stażu ubezpieczeniowego, a następnie zaczekać na wyznaczenie spotkania z komisją lekarską.

Podstawą do przyznania renty chorobowej jest bowiem orzeczenie lekarza ZUS stwierdzające niezdolność do pracy osoby ubiegającej się o świadczenie. Orzeczenie to ma wpływ nie tylko na samą decyzję w sprawie przyznanie renty, ale także na jej warunki, czyli przede wszystkim:

• okres wypłacania
• wysokość świadczenia

Warto tutaj zauważyć, że potoczna nazwa renty chorobowej jest myląca. Świadczenie nie przysługuje bowiem osobom cierpiącym na konkretne schorzenia, lecz osobom, które z powodu złego stanu zdrowia lub niepełnosprawności nie są w stanie wykonywać pracy zawodowej w takim samym zakresie jak ludzie w pełni zdrowi.

Lekarz orzecznik bierze więc pod uwagę nie tylko choroby, ale przede wszystkim możliwości fizyczno-psychiczne osoby wnioskującej o rentę do wykonywania pracy zawodowej. Ma na nie wpływ również wiek, doświadczenie zawodowe, kwalifikacje oraz predyspozycje do zmiany zawodu.

Częściowa i całkowita niezdolność do pracy

Lekarz wydający orzeczenie o niezdolności do pracy może ją określić jako częściową lub całkowitą.

• całkowita niezdolność do pracy – oznacza, że stan zdrowia rencisty nie pozwala mu podjąć jakiegokolwiek zatrudnienia,
• częściowa niezdolność do pracy – oznacza, że rencista nie jest w stanie pracować jedynie w swoim zawodzie, który wykonywał do tej pory lub który jest zgodny z jego kwalifikacjami.

Od oceny stopnia niezdolności do pracy zależy głównie wysokość świadczenia. Osoby częściowo niezdolne do pracy otrzymują bowiem 75% wartości renty przysługującej osobom całkowicie pozbawionym możliwości zatrudnienia.

Stopień niezdolności do pracy może mieć także wpływ na okres przyznania renty. W przypadku częściowej niezdolności może być przyznana tzw. renta szkoleniowa, która standardowo przysługuje przez 6 miesięcy.

Ten specyficzny rodzaj renty otrzymują osoby, które według ZUS powinny przez okres jej wypłacania zmienić swoje kwalifikacje, ponieważ dzięki temu mogą powrócić na rynek pracy.

Na jak długo może zostać przyznana renta chorobowa?

Renta chorobowa może być przyznana:

• na stałe – pobiera się ją do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego, jeśli jednak w międzyczasie rencista odzyska zdolność do pracy, organ rentowy ma prawo odebrać świadczenie, niekiedy można zaciągnąć kredyt hipoteczny mając rentę na stałe
• na określony czas do 5 lat – istnieje możliwość jej przedłużenia, ale wówczas należy złożyć stosowny wniosek oraz ponownie stawić się na komisję lekarską, która dokona aktualnej oceny stanu zdrowia i zdolności do pracy,
• na określony czas do 6 miesięcy w przypadku renty szkoleniowej – może być ona wydłużona do 36 miesięcy, jeśli np. zmiana kwalifikacji będzie wymagała dłuższego szkolenia.

Od czego zależy to na jak długo otrzymasz rentę chorobową?

Okres, na jaki przyznana zostanie renta chorobowa, zależy głównie od oceny niezdolności do pracy.

• Renta stała – przysługuje osobom, których niezdolność do pracy ma charakter trwały, a więc gdy ich stan zdrowia nie rokuje na poprawę; na stałe świadczenie mają więc w praktyce szanse głównie osoby w dużym stopniu niepełnosprawne (również te niezdolne do samodzielnej egzystencji) bądź cierpiące na ciężkie i nieuleczalne choroby,
• renta okresowa – jest przyznawana osobom, wobec których istnieją realne szanse na poprawę stanu zdrowia, a więc także odzyskanie zdolności do pracy; taką rentę otrzymują głównie osoby cierpiące na choroby uleczalne, czy też niepełnosprawne ruchowo np. po wypadku, u których rehabilitacja może skutkować odzyskaniem sprawności.
• Renta szkoleniowa na 6 miesięcy – tak jak wspomnieliśmy wyżej, otrzymują ją osoby, w przypadku których zmiana zawodu daje realne szanse na powrót na rynek pracy.

Po jakim czasie i dlaczego mogą odebrać rentę chorobową?

Przyznanie renty chorobowej na stałe niestety nie gwarantuje otrzymywania świadczenia do późnej starości. Tak myśli wiele osób, które liczą na to, że będą mogły żyć z renty aż do osiągnięcia wieku, w którym świadczenie zostanie zastąpione emeryturą.

ZUS ma bowiem prawo w każdym momencie zweryfikować stan zdrowia rencisty i jego możliwości zatrudnienia. Może więc co jakiś czas wezwać go do stawienia się na komisji lekarskiej, która ponownie po przeprowadzeniu stosownych badań wyda orzeczenie na temat jego zdolności do pracy.

Jeśli lekarz uzna, że rencista jest już w stanie pracować, renta chorobowa może mu zostać odebrana.

Takie podejście budzi w rencistach wiele wątpliwości, jednak jest uzasadnione. Należy pamiętać, że medycyna nieustannie się rozwija, a więc co jakiś czas pojawiają się możliwości leczenia schorzeń, które wcześniej były uznawane za nieuleczalne.

Rozwija się również technologia i pojawiają się nowe zawody, które dają szansę zarobkowania nawet osobom o znacznej niepełnosprawności.

Podsumowanie

Na pytanie, na jak długo przyznawana jest renta chorobowa, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Decyzja w tej kwestii jest podejmowana indywidualnie przez organ rentowy na podstawie oceny nie tylko stanu zdrowia danej osoby, ale też jej ogólnych predyspozycji do wykonywania pracy zarobkowej.

Bardzo często więc okazuje się, że dwie osoby o tych samych schorzeniach otrzymają zupełnie inne orzeczenie na temat swojej niezdolności do pracy i zostanie im przyznane świadczenie na odmiennych warunkach.

Warto pamiętać, że od decyzji w sprawie przyznania renty można się odwołać. Również wtedy, gdy świadczenie zostanie przyznane na zbyt krótki okres. Należy jednak takie odwołanie dobrze uzasadnić, aby przekonać organ rentowy, że np. niezdolność do pracy ma charakter trwały, a nie tymczasowy.