500 plus dla Ukraińców – najważniejsze informacje

W związku z wydarzeniami, jakie mają miejsce od dłuższego czasu za naszą wschodnią granicą i przybywającymi stale obywatelami Ukrainy, pada często pytanie, czy będą oni mogli pobierać pieniądze na dzieci od polskiego rządu?

Ustawy dotyczące świadczenia z programu ”500 plus” na każde dziecko obejmują także cudzoziemców, a więc Ukraińcy, którzy osiedlają się w Polsce, będą mieli prawo do pobierania tych środków. Trzeba jednak spełnić odpowiednie warunki. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje.

500 plus dla Ukraińców — warunki otrzymania

Program ”Rodzina 500 plus” obejmuje dzieci z obywatelstwem ukraińskim na podobnych zasadach jak w Polsce, czyli do 18 roku życia. Można z niego skorzystać wówczas, gdy:

• posiada się dziecko oraz ukraińskie obywatelstwo lub pozostaje się w związku małżeńskim z obywatelem Ukrainy;
• sprawuje się opiekę nad dzieckiem z Ukrainy, które posiada ukraińskie obywatelstwo i przybyło do Polski po 23 lutym 2022 roku z powodu działań wojennych;
• przebywa się w Polsce legalnie;
• posiada się pod opieką dziecko (jest się jego rodzicem lub opiekunem tymczasowym) urodzone w Polsce przez matkę, która jest obywatelką Ukrainy i której pobyt w Polsce jest legalny.

500 plus dla Ukraińców — dokumenty

Aby otrzymać 500+, niezależnie od obywatelstwa, należy zawsze przygotować:

• numer pesel rodzica oraz dziecka;
• adres e-mail;
• polski numer telefonu;
• polski numer konta bankowego.

Każdy obywatel Ukrainy, ubiegający się o świadczenie 500 plus, musi ponadto posiadać dokument potwierdzający legalność pobytu i dostęp do rynku pracy w Polsce. Może to być na przykład karta pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.

Jak uchodźcy z Ukrainy mogą starać się o świadczenie 500 plus — krok po kroku

Aby uzyskać dostęp do świadczenia w ramach programu „Rodzina 500 plus”, zarówno Ukraińcy przebywający legalnie w Polsce, jak i Polacy, muszą co roku składać nowy wniosek. Pieniądze przysługują na każde dziecko w rodzinie do ukończenia przez nie pełnoletności, jeśli zamieszkuje wspólnie z wnioskującym rodzicem oraz pozostaje na jego utrzymaniu.

Jest kilka dróg, które umożliwiają złożenie wniosku. Można to zrobić:

• za pomocą systemu PUE ZUS (trzeba posiadać profil zaufany lub podpis kwalifikowany);
• za pośrednictwem portalu ”Emp@tia”;
• poprzez bankowość elektroniczną (wyłącznie przy użyciu polskiego konta);
• osobiście w oddziale ZUS.

Pierwszym krokiem, jaki jest niezbędny, aby ubiegać się o świadczenie, jest wyrobienie polskiego numeru identyfikacyjnego – PESELU (musi go posiadać zarówno rodzic, jak i dziecko). W tym celu należy zgłosić się do wybranego urzędu gminy lub miasta. Niezbędne będzie także założenie rachunku w wybranym polskim banku. Rachunki ukraińskie nie są w tym przypadku honorowane.

W ostatnim kroku niezbędne jest złożenie wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Większość banków pozwala na wypełnienie go przy użyciu bankowości elektronicznej, co jest zdecydowanie najszybszym i najwygodniejszym rozwiązaniem.

Wnioskowanie przez bank nie zwalnia jednak z konieczności założenia konta na PUE ZUS. Pracownicy  placówek chętnie pomagają przy ich rejestracji, ponadto strony urzędowe tłumaczone są na język ukraiński.

W jaki sposób obywatele Ukrainy otrzymają 500 zł na dziecko?

Świadczenie 500+ wypłacane jest wyłącznie na rachunek bankowy i nie ma możliwości osobistego jego odbioru. Po wydaniu pozytywnej decyzji, ZUS wypłaci pieniądze raz w miesiącu w wyznaczonym losowo terminie.

Każdy rodzic ma swój przypisany dzień miesiąca, który zawiera się w przedziale od 2 do 22. Pozytywna decyzja ważna jest przez rok, a okres świadczeniowy trwa zawsze od 31 maja do 1 czerwca.

Oznacza to, że co roku należy ubiegać się o nową decyzję, chcąc zachować ciągłość wypłaty świadczeń.

Czy ZUS może obniżyć świadczenie 500 plus dla Ukraińców?

Świadczenie 500+ przysługuje na ten moment w wysokości 500 zł i obowiązuje na każde dziecko, które nie ukończyło 18 roku życia, niezależnie od dochodu rodziny. Czasem może dojść jednak do sytuacji, gdy ZUS wypłaci obniżone świadczenie. Oto one:

• gdy dziecko urodzi się w trakcie miesiąca;
• gdy dziecko ukończy 18 lat w trakcie miesiąca.

We wskazanych przypadkach, kwotę świadczenia ZUS wyliczy proporcjonalnie do czasu, w których dziecko spełniało warunki do uzyskania świadczenia.

W jakich sytuacjach ZUS może wstrzymać wypłatę 500+ dla Ukraińców?

Decyzja o wypłacie świadczenia ważna jest przez rok, jednak w tym czasie może zdarzyć się, że obywatel Ukrainy zechce wyjechać z Polski. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma ustawowy obowiązek wstrzymać wypłatę świadczenia 500 plus dla obywatela Ukrainy niezwłocznie po jego wyjeździe z Polski.

Działanie takie ma charakter czasowy i nie wiąże się z całkowitą utratą prawa do świadczenia, jeżeli Ukrainiec powróci z dzieckiem lub dziećmi do Polski i w przeciągu 30 dni i informacja ta zostanie odnotowana w rejestrze Straży Granicznej. W powyższym przypadku obywatel Ukrainy nie straci legalności pobytu w Polsce, a zatem wypłata 500+ zostanie wznowiona wraz z wyrównaniem za wstrzymany miesiąc, pod warunkiem spełnienia pozostałych kryteriów uprawniające do korzystania ze świadczenia.

Ukraińcy w Polsce mają otwarte drzwi nie tylko do świadczeń socjalnych, ale także do rynku pożyczek. Muszą oczywiście spełniać warunki, jakie stawia każda firma. Część z nich wprost deklaruje chęć pożyczenia dodatkowych środków obcokrajowcom, a nawet wprowadza tłumaczenie swoich stron na język ukraiński. Pożyczki online dla Ukraińców można sprawdzić z pomocą porównywarki.