Konto bez komornika – anonimowe konto bankowe

Zajęcie konta bankowego jest standardową procedurą w postępowaniu komorniczym. Obawiają się jej wszyscy dłużnicy, ponieważ skutkuje blokadą środków.

Trudno się więc dziwić, że dla wielu z nich idealnym rozwiązaniem byłoby anonimowe konto bankowe, którego komornik po prostu nie mógłby znaleźć.

W artykule wyjaśniamy, gdzie założyć konto bez komornika i czy jest to możliwe w polskich bankach.

Dlaczego komornik blokuje konto bankowe?

Jak działa komornik?
Komornik jest urzędnikiem państwowym, który zajmuje się egzekwowaniem długów od dłużników na podstawie wyroku sądowego. Ma w tym zakresie szerokie uprawnienia, ponieważ na poczet odzyskania należności może zająć oszczędności osoby zadłużonej, należące do niej wartościowe przedmioty, a nawet mieszkanie i samochód.

Jak komornik odzyskuje długi?
Najprostszym sposobem na odzyskanie długu jest jednak zajęcie środków pieniężnych, dlatego w pierwszej kolejności komornik zajmuje konto bankowe dłużnika. Dopiero gdy to nie przynosi efektu, przystępuje do zajęcia innych składników majątku, aby je zlicytować i w ten sposób pozyskać środki na spłatę wierzycieli.

Zajęcie konta bankowego przez komornika sądowego odbywa się na podstawie art. 889 i 890 Kodeksu postępowania cywilnego i przebiega w następujący sposób:

1. Komornik wysyła zawiadomienie o zajęciu egzekucyjnym środków pieniężnych na rachunku bankowym – zarówno do banku, jak i do dłużnika.
2. Bank po otrzymaniu zawiadomienia blokuje środki na koncie dłużnika i ma obowiązek je przekazać na rachunek komornika niezwłocznie po 7 dniach kalendarzowych od daty otrzymania zawiadomienia (albo natychmiast po tej dacie, jeśli egzekucja dotyczy zadłużenia alimentacyjnego).

Bank co do zasady blokuje konto wskazane przez komornika w zawiadomieniu. Jeśli nie jest ono sprecyzowane, może zablokować wszystkie rachunki należące do dłużnika, a więc np. konto osobiste, konto walutowe, rachunek oszczędnościowy, a nawet lokaty.

Jak widać więc, nie istnieje bankowe konto bez komornika, ponieważ każdy jego rodzaj podlega egzekucji.

Jak komornik znajduje konto należące do dłużnika?

Komornik chcący zająć konto bankowe, musi najpierw się dowiedzieć, w którym banku dłużnik prowadzi taki rachunek. Informację na ten temat pozyskuje bezpośrednio od wierzyciela lub znajduje konto na własną rękę.

W tym drugim przypadku komornicy jeszcze kilka lat temu musieli wysyłać pisma do poszczególnych banków z prośbą o udostępnienie informacji. Było to bardzo czasochłonne i nie zawsze skuteczne.

Dzisiaj kancelarie komornicze mają ułatwione zadanie, ponieważ dysponują specjalną aplikacją, która pozwala im wysłać takie zapytanie online do wszystkich instytucji bankowych w Polsce. Taki dedykowany program komputerowy jest bowiem zintegrowany z systemem OGNIVO, który służy właśnie do pozyskiwania informacji objętych tajemnicą bankową.

W jaki sposób system OGNIVO pomaga zająć konto?

Co to jest i jak działa system OGNIVO?
System OGNIVO został stworzony przez Krajową Izbę Rozliczeniową, aby ułatwić bankom wymienianie się informacjami. To właśnie w jego ramach funkcjonuje tzw. Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych, w której można np. znaleźć konto osoby zmarłej.

Jednocześnie system służy do pozyskiwania danych dla organów państwowych, ponieważ mają do niego dostęp m.in. urzędy skarbowe, ZUS, izby celne, sądy i prokuratury oraz właśnie organy egzekucyjne, w tym komornicy sądowi.

Jak komornik szuka konta?
Z pomocą aplikacji do systemu OGNIVO komornicy mogą zatem elektronicznie wysłać zapytanie do wszystkich banków uczestniczących w systemie i w ten sposób pozyskać szybko informację, w jakiej instytucji dany dłużnik ma konto bankowe.

Co się dzieje po namierzeniu konta?
Jeśli namierzą w ten sposób konto dłużnika, również za pośrednictwem systemu Ognivo przesyłają do danego banku zawiadomienie o zajęciu rachunku, co skutkuje natychmiastowym nałożeniem na niego blokady. Zwykle więc następuje to zanim dłużnik otrzyma od komornika list z informacją o zajęciu rachunku.

Czy istnieje konto bankowe bez komornika?

W systemie OGNIVO uczestniczą wszystkie banki działające w Polsce, a więc banki komercyjne i spółdzielcze, a także SKOK-i.

Co więcej, komornik po wysłaniu zapytania o konto dłużnika, uzyskuje odpowiedź od wszystkich instytucji w sposób zautomatyzowany. Nie ma więc możliwości, by np. jakiś bank lub SKOK nie udzielił mu odpowiedzi.

W związku z tym można powiedzieć, że w Polsce nie istnieje konto bankowe bez komornika – o każdym rachunku komornik się dowie i będzie miał prawo je zająć.

7 sposobów na obejście komornika

Skoro w bankach trudno dzisiaj o konto bez komornika, to należy poszukać alternatywnych sposobów na zabezpieczenie swoich pieniędzy przed zajęciem.

W pierwszej kolejności warto zainteresować się rachunkami oferowanymi przez instytucje zarejestrowane za granicą, a więc nieuczestniczące w systemie OGNIVO. Wśród nich są także nowoczesne fintechy, z usług których można skorzystać w Polsce przez Internet.

Poniżej podpowiadamy, jakiego konta nie zablokuje komornik, a także jakie są inne sposoby na uniemożliwienie mu zajęcia naszych oszczędności.

1. Konto Revolut
Revolut to brytyjska firma, która w Polsce działa za pośrednictwem swojego oddziału zarejestrowanego na Litwie. Swoim klientom oferuje internetowe konto osobiste do płatności w wielu walutach i kartę płatniczą.

Konto Revolut będzie trudne do namierzenia przez komornika, ponieważ jest zarejestrowane w banku litewskim. Co prawda polscy klienci mogą mieć też rachunek z polskim numerem IBAN nadanym przez Aion Bank, z którym współpracuje brytyjski fintech, jednak jest to rachunek techniczny, którego komornik nie jest w stanie znaleźć w systemie OGNIVO.

Warto jednak pamiętać, że przekierowywanie pensji od pracodawcy na „ukryte” konto w Revolucie nie do końca zapewni bezpieczeństwo przed egzekucją komorniczą. Komornik ma bowiem prawo zająć wynagrodzenie bezpośrednio u pracodawcy.

2. Konto Skrill
Podobne rozwiązanie do Revoluta oferuje firma Skrill. Na jej stronie internetowej możesz więc otworzyć rachunek płatniczy i zasilić go środkami, by potem wykorzystywać je do dokonywania różnych płatności online w ramach cyfrowego portfela.

Oprócz tego Skrill oferuje kartę przedpłaconą Mastercard, za pomocą której można płacić bezgotówkowo w sklepach oraz wypłacać gotówkę z bankomatów. Niestety jest ona prowadzona w euro, dlatego płacąc nią w złotówkach, trzeba liczyć się z opłatą za przewalutowanie transakcji.

Konto Skrill jest obsługiwane w Irlandii, zatem komornik nie może go znaleźć w systemie OGNIVO.

3. Konto Wise
Konto Wise to kolejna alternatywa dla Revolut. Wise jest również fintechem, a nie bankiem, a prowadzone przez niego rachunki internetowe dla klientów podlegają regulacjom banku centralnego w Belgii. Firma nie widnieje na liście uczestników systemu Ognivo, a numer rachunku może mieć m.in. IBAN europejski, brytyjski, czy też amerykański, a więc niezwiązany z polskim systemem bankowym.

W Wise założysz zatem konto bez komornika. Możesz na nim przechowywać środki w ponad 50 walutach (również w złotówkach) i dokonywać nimi płatności za pomocą wirtualnego portfela oraz karty, którą również można zamówić do konta.

4. Karta Zen
Analogicznie jak wymienione wyżej rozwiązania działa aplikacja Zen, oferowana przez polski fintech zarejestrowany na Litwie. Za jej pośrednictwem można również założyć internetowe konto wielowalutowe oraz zamówić do niego kartę Mastercard. Konto może mieć zagraniczny lub polski numer IBAN. W tym drugim przypadku będzie ono założone w BNP Paribas, jednak jego właścicielem jest ZEN, dlatego komornik nie znajdzie go według danych faktycznego użytkownika.

5. Karta przedpłacona
Jeśli nie chcesz utracić dostępu do pieniędzy wskutek działań komornika, możesz poprosić znajomego, by wyrobił Ci kartę pre-paid. Taka karta przedpłacona dostępna jest w wielu bankach (m.in. Banku Millennium, ING Banku Śląskim, czy w bankach spółdzielczych) i jej posiadacz może ją przekazać dowolnej osobie. Do jej obsługi bank uruchamia odrębne konto techniczne, które można zasilać gotówką lub przelewem z innego rachunku.

Ze względu na to, że zarówno takie konto, jak i karta będą należały do innej osoby, użytkujący je dłużnik nie musi się obawiać zajęcia komorniczego. Pamiętaj jednak, że kartą przedpłaconą możesz jedynie płacić w sklepach i wypłacać nią gotówkę z bankomatów, natomiast nie zrobisz z jej rachunku technicznego żadnego przelewu.

6. Bank zagraniczny
Kolejnym sposobem na założenie konta bez komornika jest założenie go w banku za granicą. Takie zagraniczne instytucje nie uczestniczą w polskim systemie OGNIVO, a więc prowadzone w nich rachunki są niewidoczne dla komornika. Warto tutaj wiedzieć, że zgodnie z dyrektywą unijną 2014/92/UE konto możesz otworzyć w dowolnym kraju członkowskim bez konieczności posiadania w nim stałego miejsca zamieszkania.

Należy jednak pamiętać, że w Unii Europejskiej istnieją procedury ułatwiające egzekwowanie długów na terenie państw członkowskich. Co prawda są czasochłonne i kosztowne, jednak dają polskim wierzycielom możliwość namierzenia dłużnika za granicą i odzyskanie od niego należności. Właśnie dlatego osoby posiadające bardzo wysokie długi, często decydują się na konto w Szwajcarii, albo wręcz w jakimś kraju egzotycznym będącym rajem podatkowym, gdzie nie sięga ani polska, ani unijna jurysdykcja.

7. Konto bez komornika na pełnomocnictwo
Szukając prostszych rozwiązań na obejście komornika, warto rozważyć korzystanie z konta należącego do innej, zaufanej osoby (np. członka rodziny) na podstawie pełnomocnictwa. Jako pełnomocnik do rachunku będziesz mógł z niego korzystać, jednak komornik nie zajmie zgromadzonych na nim środków na poczet spłaty Twoich długów, ponieważ oficjalnie należą one do właściciela konta.

Warto tutaj pamiętać, że takiego bezpieczeństwa nie zapewnia natomiast konto wspólne, które ma dwóch lub więcej współwłaścicieli. W tym przypadku jeśli jeden z nich popadnie w zadłużenie, komornik ma prawo zająć środki na koncie wspólnym w części proporcjonalnej do udziału w koncie.

Konto socjalne jako sposób na obejście komornika

Warto też wiedzieć, że od 2016 r. istnieją w Polsce przepisy, dzięki którym można założyć legalnie w polskim banku konto zwolnione od zajęć komorniczych.

Mowa o rachunku rodzinnym, które potocznie jest nazywane kontem socjalnym, Z założenia służy ono wyłącznie do przyjmowania świadczeń pomocowych od państwa niepodlegających egzekucji takich jak m.in.:

• świadczenie 500+,
• świadczenia rodzinne,
• świadczenia z funduszu alimentacyjnego,
• dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, poporodowe itp.,
• zasiłki dla opiekunów,
• świadczenia z pomocy społecznej.

Jeśli takie świadczenia wpływają na zwykłe konto osobiste, mogą być zajęte przez komornika, ponieważ nie ma on możliwości zweryfikowania, z jakiego źródła pochodzą środki zgromadzone na rachunku. Konto socjalne temu zapobiega, gdyż mogą na niego wpływać wyłącznie świadczenia zwolnione od zajęcia.

Niestety większość banków komercyjnych nie ma w swojej ofercie rachunku rodzinnego. Możesz go jednak otworzyć w niektórych bankach spółdzielczych np. w SBR Banku, czy Małopolskim Banku Spółdzielczym.

Czy warto zakładać nowe konto, aby uciec przed komornikiem?

Wielu dłużników mających już zajęte konto przez komornika decyduje się otworzyć nowy rachunek w innym banku, aby móc na niego przyjmować np. środki z tytułu wynagrodzenia i swobodnie z nich korzystać.

Czy jest to dobry sposób na ucieczkę przed komornikiem? Na pewno może się on sprawdzić, ale tylko przez pewien czas.

Wobec problemów z odzyskaniem długu komornik bowiem wcześniej czy później zacznie szukać innych możliwości jego wyegzekwowania i może w tym celu ponownie sprawdzić system OGNIVO, który umożliwi mu znalezienie nowego rachunku.

Konto bankowe na słupa – czy to dobry pomysł?

Wielu dłużników zastanawia się również, czy można mieć anonimowe konto bankowe bez danych osobowych. Taki rachunek byłby bowiem najlepszym sposobem na ominięcie komornika.

Niestety, każde konto osobiste prowadzone jest przez bank dla konkretnej osoby na podstawie zawartej z nią umowy, a więc nie może być anonimowe. Co więcej, nie ma możliwości, by założyć takie konto bankowe bez weryfikacji tożsamości.

Nawet zakładając konto na selfie przez Internet, trzeba przesłać zdjęcie dowodu osobistego, dlatego nie da się go otworzyć na przykład na fikcyjne dane podane w formularzu (jest to ponadto karalne).

W Internecie można znaleźć mnóstwo ogłoszeń oferujących konto bankowe na słupa i jego sprzedaż. Słowo „sprzedam konto bankowe” jest bowiem tutaj umowne, gdyż w istocie należy zapłacić jedynie za możliwość użytkowania cudzego konta. Jego właścicielem będzie wciąż inna osoba, która może w każdej chwili je zamknąć i pobrać z niego wszystkie pieniądze.