Ulga prorodzinna 2023 – ulga na dzieci

Ulga prorodzinna na dziecko to jedna z najczęściej stosowanych w Polsce ulg podatkowych. Można dzięki niej odliczyć od podatku nawet kilka tysięcy złotych, w zależności od liczby posiadanych dzieci.

Dowiedz się, jak działa ulga prorodzinna na dzieci, jakie warunki trzeba spełnić, by z niej skorzystać i jak ją rozliczyć w rocznej deklaracji PIT.

Ulga podatkowa na dziecko – co to jest

Jak sama nazwa wskazuje, ulga na dzieci jest ulgą podatkową, która przysługuje z racji posiadania dzieci. Została ona wprowadzona w 2007 roku jako jeden z elementów polityki prorodzinnej, mającej na celu poprawienie sytuacji demograficznej w naszym kraju.

Przez kolejne lata zmieniały się zasady korzystania z odliczenia – dzisiaj jego wysokość zależy głównie od liczby posiadania dzieci, a w niektórych przypadkach także od wysokości uzyskiwanych dochodów.

Ulga prorodzinna jest jedną z niewielu ulg podatkowych, które polegają na obniżeniu kwoty samego podatku, a nie dochodu będącego podstawą opodatkowania. Z tego względu uznawana jest za wyjątkowo korzystną, zwłaszcza w przypadku rodzin wielodzietnych, których nie obowiązują limity dochodowe i które mogą odliczyć największe kwoty.

Komu przysługuje ulga prorodzinna na dziecko

Ulga prorodzinna przysługuje osobom fizycznym wychowującym dzieci, które rozliczają podatek dochodowy według skali podatkowej, a więc składają roczny PIT 36 lub 37. Możesz z niej zatem skorzystać, jeśli jesteś zatrudniony na przykład na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub o dzieło.

Niestety ulga nie będzie Ci się należeć, jeżeli rozliczasz podatek metodą liniową z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, za pomocą karty podatkowej lub ryczałtowo.

Ustawodawca dopuszcza zastosowanie odliczenia przez rodziców posiadających dzieci:

• małoletnie – czyli w wieku do 18 lat,
• w wieku do 25 lat – o ile wciąż uczą się lub studiują na studiach dziennych, wieczorowych, zaocznych, doktoranckich itp., ale pod warunkiem, że są na utrzymaniu rodziców (jeśli uzyskują jakieś dochody, nie mogą przekroczyć ich określonego limitu),
• bez względu na wiek – jeżeli są niepełnosprawne i otrzymują rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny.

Co ważne, do ulgi prorodzinnej masz prawo, nie tylko będąc rodzicem biologicznym, ale także rodzicem zastępczym lub opiekunem prawnym dziecka, które mieszka z Tobą pod jednym dachem.

Ile wynosi ulga prorodzinna

Wysokość odliczenia z tytułu ulgi prorodzinnej jest ściśle uzależniona od liczby posiadanych dzieci. Należy tu brać pod uwagę jedynie dzieci, na które przysługuje ulga. Przykładowo, jeśli masz na utrzymaniu 2 małoletnich dzieci i 1 w wieku powyżej 25 lat, będziesz mógł zastosować odliczenie od podatku tylko za dwoje dzieci.

Kwoty odliczeń w deklaracji PIT z tytułu ulgi na dzieci są precyzyjnie określone przez ustawodawcę. Nalicza się je według stawek miesięcznych, ponieważ w trakcie roku podatkowego rodzina może się powiększyć i wówczas za nowo narodzone dziecko wysokość ulgi będzie liczona od miesiąca jego narodzin.

Ulga prorodzinna a ilość dzieci

Poniżej przedstawiamy stawki miesięczne ulgi prorodzinnej w zależności od liczby posiadanych dzieci:

• 1 dziecko – 92,67 zł – za pełny rok podatkowy odliczyć można zatem 1112,04 zł,
• 2 dzieci – 185,34 zł (92,67 zł z każde dziecko) – za pełny rok za dwoje dzieci odliczyć można 2224,08 zł,
• 3 dzieci – 352,01 zł (za 1. i 2. dziecko po 92,67 zł, a za 3. stawka jest większa, bo wynosi 166,67 zł) – za cały rok podatkowy odliczenie za troje dzieci wyniesie 4224,12 zł,
• 4 dzieci – 577,01 zł (za 1. i 2. dziecko po 92,67 zł, za 3. dziecko 166,67 zł i za 4. dziecko 225 zł) – rocznie pełna kwota odliczenia za czworo dzieci wyniesie 6924,12 zł,
• za większą liczbę dzieci – obowiązują stawki jak za 4 dzieci, przy czym za 5. i każde kolejne miesięczna kwota odliczenia wynosi 225 zł.

Ulga prorodzinna – stawki miesięczne odliczenia

Ulga prorodzinna – limit dochodu rodziców

Limit dochodowy ograniczający prawo do ulgi prorodzinnej dotyczy wyłącznie osób posiadających jedno dziecko. Nie musisz się nim zatem martwić, jeśli masz dwoje lub więcej dzieci.

Wychowując jedynaka, możesz skorzystać z odliczenia, jeżeli Twój roczny dochód nie przekroczy kwoty:

• 112 000 zł – jeśli jesteś samotnym rodzicem,
• 112 000 zł – jeśli wychowujesz dziecko pozostając w związku małżeńskim (limit dotyczy łącznego dochodu obojga małżonków),
• 56 000 zł – jeśli nie jesteś w związku małżeńskim.

Przy obliczaniu limitu dochodu należy wziąć pod uwagę wyłącznie dochody podlegające opodatkowaniu wg skali (np. z wynagrodzenia za pracę, dochody osiągnięte z prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej po odliczeniu składek ZUS) oraz dochody kapitałowe (np. z tytułu odpłatnego zbycia akcji lub obligacji).

Ulga na dziecko, które ukończyło szkołę i pracuje – jaki limit

Rozróżniamy dwie zasadnicze sytuacje, kiedy możesz skorzystać z ulgi prorodzinnej dla pracującego dziecka:

• do 18 roku życia – jeśli dziecko jest niepełnoletnie, jego rodzicom przysługuje ulga prorodzinna w pełnej wysokości, bez względu na uzyskiwane przez nie dochody
• po 18 roku życia –  jeśli dziecko skończyło 18 rok życia, zaprzestało nauki i zaczęło samodzielnie zarabiać, jego rodzice nie mogą skorzystać z ulgi

Jeśli Twoje dziecko pracuje, warto zapoznać się, na jakich zasadach działa ulga dla młodych. Rozwiazanie pozwala zaoszczędzić dziecku d0 6 000 zł rocznie.

Dochód dziecka pełnoletniego a ulga prorodzinna

Kolejnym ograniczeniem stosowania ulgi jest dochód uzyskiwany przez dziecko, na które ona przysługuje. Chodzi tutaj o dochody uczących się dzieci dorosłych w wieku do 25 lat.

Zdarza się bowiem, że takie dorosłe dzieci, choć wciąż są na utrzymaniu rodziców, dorabiają do studiów np. na podstawie umowy o pracę, czy umów o dzieło i zlecenia. Jeśli z tego tytułu osiągną roczny dochód przekraczający kwotę 3 089 zł, ich rodzice nie będą mogli skorzystać z ulgi.

Warto też pamiętać, że niektóre dochody dziecka automatycznie wykluczają możliwość wykorzystania przez jego rodziców ulgi prorodzinnej bez względu na wysokość – chodzi tu przede wszystkim o dochody uzyskiwane z prowadzonej przez dziecko działalności gospodarczej.

Ulga na dziecko a rozliczenie PIT

Ulgę prorodzinną na dziecko należy rozliczyć w rocznym zeznaniu PIT 36 lub PIT 37. Najpierw trzeba obliczyć jej wysokość, czyli zsumować miesięczne stawki przez liczbę miesięcy, za które przysługuje ulga.

Uzyskaną kwotę należy potem wpisać w formularzu zeznania rocznego w sekcji „Odliczenia od podatku”, czyli w części J w deklaracji PIT 36 lub w części G formularza PIT 37. Kolejnym krokiem jest odjęcie od wyliczonego podatku kwoty ulgi prorodzinnej.

Do deklaracji trzeba również dołączyć PIT/O – jest to formularz, w którym wpisuje się wszystkie przysługujące ulgi i odliczenia. Jeśli chodzi o ulgę na dzieci, konieczne jest wpisanie następujących informacji:

• w części C – liczbę dzieci oraz wyliczoną kwotę ulgi,
• w części E – dane dzieci (ich imiona, nazwiska i daty urodzenia lub numery PESEL) oraz okresy, za które przysługuje na nie ulga.

Samotne wychowywanie dziecka a ulga prorodzinna

Z ulgi prorodzinnej mogą skorzystać także osoby samotnie wychowujący dziecko. Z punktu widzenia ustawy o podatku dochodowym samotnym rodzicem jest matka lub ojciec wychowujący dziecko bez wsparcia małżonka lub partnera.

Należy jednak pamiętać, że chodzi tu o faktyczne sprawowanie samodzielnej opieki nad dzieckiem, a nie tylko „na papierze”. Ulga nie będzie Ci zatem przysługiwać, jeśli pozostajesz w nieformalnym związku z drugim rodzicem dziecka i prowadzisz z nim wspólne gospodarstwo domowe (czyli drugi rodzic pomaga Ci finansowo w utrzymaniu dziecka), pomimo że rozliczacie się z fiskusem oddzielnie. Analogicznie wygląda sytuacja, gdy mieszkasz z partnerem, który dokłada się do utrzymania i bierze udział w wychowaniu dziecka.

A co w przypadku rozwodników? Jeśli każde z byłych małżonków ma przyznaną pełnię władzy rodzicielskiej, ulga prorodzinna przysługuje wyłącznie temu rodzicowi, które faktycznie sprawuje nad nim opiekę i łoży na jego utrzymanie (czyli w praktyce temu rodzicowi, u którego dziecko mieszka).

Ulga na dziecko a rozdzielność majątkowa

Rozdzielność majątkowa nie wyklucza możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Intercyza nie uprawnia jednak do statusu rodzica samotnie wychowującego dziecko. Jeżeli małżonkowie prowadzą wspólne gospodarstwo domowe i mają podpisaną intercyzę, nie mogą jedynie rozliczać wspólnego PIT-u.

Mogą jednak w swoich odrębnych deklaracjach uwzględnić ulgę na dzieci, ale tylko w przysługującej im części – kwotę ulgi na dane dziecko należy podzielić między sobą np. w stosunku 50:50.