ZUS – wykaz chorób uprawniających do renty 2023
Jak sama nazwa wskazuje, renta chorobowa z ZUS przysługuje osobom, które z powodu choroby lub niepełnosprawności utraciły zdolność do wykonywania pracy zarobkowej. Podstawą do przyznania świadczenia jest więc ocena takiej zdolności do pracy pod kątem stanu zdrowia.
Sprawdź, jakie zatem choroby i schorzenia mogą być uwzględnione przez lekarza orzecznika ZUS do przyznania renty chorobowej.
Co to jest renta chorobowa?
Renta chorobowa to potoczna nazwa renty z tytułu niezdolności do pracy, którą przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych bądź w przypadku rolników jego odpowiednik Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Jest to nic innego jak regularne świadczenie wypłacane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych osobom, które ze względu na stan zdrowia nie są w stanie podjąć pracy zarobkowej.
Renta chorobowa może mieć charakter stały lub okresowy – zależy to od oceny niezdolności do pracy, która może być stwierdzona przez lekarza orzecznika ZUS jako całkowita lub częściowa.
Stwierdzona przez lekarza orzecznika niezdolności do pracy jest podstawowym warunkiem przyznania świadczenia rentowego. Oprócz tego jednak, aby korzystać z tego wsparcia, należy spełnić szereg dodatkowych wymagań.
Kto może ubiegać się o rentę chorobową?
O rentę chorobową może się ubiegać każda osoba pełnoletnia, która ze względu na chorobę lub inwalidztwo nie może normalnie pracować. Jednak nie każdy, kto z tych powodów utracił zdolność do pracy, może liczyć na otrzymanie świadczenia. Jego przyznanie zależy od spełnienia trzech głównych warunków:
- trzeba mieć stwierdzoną niezdolność do pracy – o tym decyduje lekarz orzecznik ZUS lub KRUS,
- należy wykazać się odpowiednim stażem ubezpieczeniowym obejmującym okresy składkowe i nieskładkowe (np. osoby, które ukończyły 30 lat, muszą mieć taki staż minimum 5-letni mieszczący się w ostatnich 10 latach liczonych wstecz od dnia złożenia wniosku o rentę),
- niezdolność do pracy musi powstać w okresach składkowych lub nieskładkowych (okresy te są szczegółowo określone w ustawie o rentach i emeryturach) lub w ciągu maksymalnie 18 miesięcy od ich ustania.
Chcąc ubiegać się o rentę chorobową, należy złożyć w oddziale ZUS lub KRUS stosowny wniosek oraz dostarczyć całą listę różnych dokumentów – przede wszystkim tych potwierdzających staż ubezpieczeniowy (np. świadectwa pracy) oraz tych potwierdzających niezdolność do pracy, a więc dotyczących stanu zdrowia.
Renta chorobowa a lista chorób oraz schorzeń
Nieprzypadkowo nadmieniliśmy wyżej, że określenie „renta chorobowa” jest używane wyłącznie w języku potocznym. Oficjalna nazwa świadczenia brzmi „renta z tytułu niezdolności do pracy” i znacznie trafniej określa jego charakter.
Podstawą do przyznania takiej renty nie jest bowiem konkretna jednostka chorobowa, lecz niezdolność do podjęcia pracy ze względu na naruszenie sprawności organizmu wynikające z danego schorzenia. Mówiąc prościej – to, że ktoś cierpi na daną chorobę lub jest niepełnosprawny, nie zawsze jest równoznaczne z jego niezdolnością do pracy. Przykładowo, choroba kręgosłupa wyklucza możliwość wykonywania ciężkich prac fizycznych, ale zazwyczaj umożliwia pracę przy komputerze.
W związku z tym nie istnieje oficjalna lista chorób lub schorzeń, które automatycznie uprawniają do renty. Każdy wniosek rozpatrywany jest przez ZUS indywidualnie. Przy ocenie braku zdolności do podjęcia zatrudnienia osoby ubiegającej się o rentę komisja orzekająca bierze pod uwagę wiele czynników m.in.:
- stan zdrowia – rodzaj choroby, stadium jej zaawansowania, rodzaj objawów, itp.,
- wpływ choroby na stan psychofizyczny i stopień naruszenia sprawności organizmu,
- rokowania – czy choroba jest przewlekła, czy istnieją szanse na całkowite wyleczenie lub przynajmniej na częściową poprawę stanu zdrowia w drodze leczenia lub rehabilitacji itp.,
- wpływ choroby na możliwość wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami,
- szanse na możliwość podjęcia pracy w innym zawodzie (tutaj uwzględnianych jest wiele czynników m.in. stan zdrowia, wiek, wykształcenie, dotychczasowe doświadczenie zawodowe itp.).
Warto dodać, że renta chorobowa może być przyznana także na podstawie choroby zawodowej lub naruszenia sprawności organizmu w wyniku wypadku. W obu przypadkach sposób rozpatrywania wniosku o rentę jest dokładnie taki sam jak przy innych schorzeniach. Oceniana jest zatem niezdolność do wykonywania pracy, a nie wyłącznie stan zdrowia.
Na podstawie jakich chorób ZUS może przyznać rentę chorobową?
Renta chorobowa może być przyznana głównie na podstawie inwalidztwa lub chorób, które znacząco upośledzają sprawność psychiczną lub fizyczną i przez to uniemożliwiają wykonywanie obowiązków zawodowych. Najczęściej podstawą przyznania świadczenia są nowotwory, choroby układu kostno-stawowego, choroby serca i układu krążenia, schorzenia oczu, a także zaburzenia psychiczne.
Poniżej przedstawiamy listę chorób, które mogą być uznane przez ZUS jako przyczyna niezdolności do pracy:
- zaburzenia psychiczne – są one najczęstszą przyczyną przyznawania renty i chodzi tutaj o takie choroby jak np. schizofrenia, depresja, zaburzenia adaptacyjne itp.,
- choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej – chodzi tutaj o choroby wpływające na znaczne ograniczenie sprawności ruchowej np. schorzenia kręgosłupa, chorobę zwyrodnieniową stawów, RZS (reumatoidalne zapalenie stawów), toczeń rumieniowaty układowy, osteoporoza (szczególnie z patologicznymi złamaniami), dna moczanowa itp.,
- choroby układu nerwowego – stwardnienie rozsiane (SM), epilepsja, choroba Parkinsona,
- choroby oczu – jaskra, zakrzep żyły środkowej siatkówki, ślepota jednego lub obu oczu (wynikająca z choroby lub wypadku),
- choroby przewlekłe – nowotwory, astma, nadciśnienie, choroby tarczycy, cukrzyca, przewlekła niewydolność serca itp.,
- choroby zawodowe – pylica, rozedma płuc, przewlekłe choroby narządu głosu, choroba popromienna, choroby oczu itp.
Choroby uleczalne i nieuleczalne a renta chorobowa
Na ocenę niezdolności do pracy, a więc także na przyznanie renty chorobowej, ma wpływ ocena szans powrotu do zdrowia i przywrócenia sprawności organizmu. Osoby cierpiące na nieuleczalne choroby uniemożliwiające im podjęcie jakiegokolwiek zajęcia zazwyczaj więc otrzymują orzeczenie, że są całkowicie niezdolne do pracy i przyznawana jest im renta stała.
W skrajnych przypadkach dotyczących najcięższych chorób skutkujących tym, że chory nie jest w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i wymaga stałej opieki, lekarz ZUS może orzec niezdolność do samodzielnej egzystencji, która jest również podstawą do przyznania stałej renty chorobowej.
W przypadku chorób uleczalnych ZUS przyznaje najczęściej renty okresowe, ponieważ istnieje realna szansa na poprawę zdrowia, a więc przywrócenie zdolności do pracy.
Warto też pamiętać, że niezdolność do pracy może być określona jako częściowa. Oznacza ona, że rencista nie jest w stanie ze względu na chorobę pracować zgodnie ze swoim zawodem i kwalifikacjami. Jeśli istnieją możliwości, by taka osoba przekwalifikowała się i podjęła pracę w innym zawodzie, proponowana jest renta szkoleniowa na okres zdobycia odpowiednich kwalifikacji.
Jak choroby orzekają lekarze ZUS?
Przy orzekaniu w sprawach o przyznanie renty chorobowej lekarze ZUS skupiają się na ocenie niezdolności do pracy osoby wnioskującej o świadczenie. Orzeczenie na ten temat wydają głównie na podstawie dostarczonej przez wnioskodawcę dokumentacji medycznej, czyli np. historii choroby, wyników badań lekarskich, kart szpitalnych itp.
Jeśli takie dokumenty nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić, czy stan zdrowia wnioskodawcy rzeczywiście uniemożliwia mu podjęcie pracy, lekarz ZUS może zlecić dodatkowe badania, skierować na obserwację szpitalną, a także poprosić o konsultacje lekarzy konkretnej specjalizacji.
Jeśli lekarz ZUS nie stwierdzi niezdolności do pracy i będzie to podstawą do odrzucenia wniosku o rentę chorobową, od takiego orzeczenia lekarskiego można się odwołać. Jest na to 30 dni od otrzymania decyzji.
62 komentarze
barbara
25.01.2024, 2:29 pmbarbara
25.01.2024, 2:28 pmMonika
30.07.2023, 4:26 pmMarlena
09.08.2023, 5:49 amJustyna
15.07.2023, 9:16 amIrena
10.07.2023, 6:39 pmKlaudia
22.06.2023, 1:08 pmMonika
29.12.2022, 8:14 pmKatarzyna
04.11.2022, 11:54 amk
29.04.2023, 1:40 pmMalgorzata Balakier
31.10.2022, 8:24 pmBeata
11.10.2022, 9:08 amElżbieta
01.10.2022, 11:36 pmEwelina
26.09.2022, 12:26 pmoksydion
21.08.2023, 7:27 pmTomko
31.01.2024, 11:12 pmPiotr
17.09.2022, 8:47 pmAnonim
24.08.2022, 4:21 pmAnonim
15.07.2022, 3:59 amEwa
30.06.2022, 4:53 pmAnonim
22.06.2022, 12:36 amIwona
24.05.2022, 10:58 amBarbara
10.05.2022, 6:33 pmJadwiga
07.05.2022, 5:32 amHenryk
10.04.2022, 5:10 pmAgnieszka
07.04.2022, 10:09 pmNormalny
30.04.2022, 2:10 amKrysia
26.03.2022, 12:58 pmdość dziadów
19.03.2022, 7:44 pmAndrzej
25.03.2022, 7:37 amJerzy
26.04.2022, 8:26 am.
14.11.2022, 6:23 pmMirek
25.09.2023, 8:42 pmJustyna
20.09.2023, 6:17 pmnowy dziadowski ład
19.03.2022, 7:41 pmBaska
18.03.2022, 5:40 amSylwia
10.03.2022, 10:32 amAnonim
09.03.2022, 7:17 pmAlina
07.02.2022, 7:16 pmWojciech
02.02.2022, 10:48 amMirka
16.01.2022, 5:09 amedtyta
07.12.2021, 11:31 amLara
29.09.2023, 10:20 amMaciej
17.11.2021, 8:21 amLucyna
23.11.2021, 8:26 amPaweł
11.11.2021, 3:48 pmMadzia
08.10.2021, 5:59 pmRaf
17.01.2022, 9:25 amNatalia
11.02.2022, 12:42 pmWściekła
10.07.2023, 6:55 pmAnonim
06.10.2021, 1:14 pmDen
28.09.2021, 9:40 pmLila
15.09.2021, 7:36 pmHalina
23.09.2021, 9:24 pmJowita
06.10.2021, 8:56 pmMarcel
23.02.2022, 8:52 amSzymon
26.02.2022, 8:29 pmMario
06.09.2021, 10:25 amGoska
31.08.2021, 12:46 pmAnonim
04.12.2021, 10:03 pmAnonim
04.12.2021, 10:07 pmLocia
05.12.2021, 10:24 pm