Do kiedy przyznawana jest renta rodzinna po ojcu?

Renta rodzinna z ZUS przysługuje dziecku po zmarłym ojcu, jeśli ten w chwili śmierci był emerytem lub pobierał rentę chorobową. Prawo do pobierania takiego świadczenia mają głównie dzieci, które były na utrzymaniu nieżyjącego rodzica.

Sprawdź, jakie są dokładnie zasady przyznawania dzieciom renty rodzinnej po śmierci rodzica – przede wszystkim czy każde dziecko może liczyć na takie świadczenie i jak długo może je otrzymywać.

Co to jest renta rodzinna?

Renta rodzinna jest to jedno ze świadczeń rentowych oferowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Jest ono formą wsparcia finansowego dla osób, których dotknęła śmierć najbliższego członka rodziny np. małżonka lub rodzica.

Z założenia ten rodzaj renty ma na celu zapewnienie środków na utrzymanie świadczeniobiorcy, którego sytuacja materialna wskutek śmierci bliskiej osoby się pogorszyła.

Chodzi więc o sytuacje, w których świadczeniobiorca był częściowo lub całkowicie na utrzymaniu zmarłego członka rodziny.

Świadczenie jest jednak przyznawane wyłącznie wtedy, gdy osoba zmarła w chwili śmierci:

• pobierała emeryturę (normalną lub pomostową) lub rentę chorobową,
• spełniała warunki do uzyskania prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
• pobierała zasiłek lub świadczenie przedemerytalne, albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

W dużym uproszczeniu można więc powiedzieć, że renta rodzinna jest swego rodzaju formą dziedziczenia świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym członku rodziny.

Śmierć ojca a dzieci i renta

Renta rodzinna najczęściej przyznawana jest właśnie dzieciom po śmierci rodzica, czyli np. po śmierci ojca. Świadczenie przysługuje jednak wyłącznie dzieciom, które były na jego utrzymaniu. ZUS zakłada, że taka sytuacja dotyczy:

• każdego dziecka, które nie ukończyło 16. roku życia,
• dzieci uczących się lub studiujących do 25. roku życia,
• dzieci w każdym wieku, jeśli całkowicie utraciły zdolność do pracy lub samodzielnej egzystencji przed ukończeniem 16. bądź gdy nastąpiło to w czasie nauki w szkole przed osiągnięciem przez nie wieku 25 lat.

Co ważne, o rentę rodzinną po ojcu mogą ubiegać się nie tylko jego własne dzieci, ale także dzieci przysposobione lub pasierby (a więc dzieci małżonki zmarłego).

Pod pewnymi warunkami o rentę rodzinną mogą ubiegać się także dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymywane przez zmarłego ojca, jeśli nastąpiło to co najmniej na rok przed jego śmiercią.

Przyznanie renty rodzinnej po ojcu

Renta rodzinna po ojcu nie jest przyznawana dzieciom automatycznie po jego śmierci. O świadczenie należy się ubiegać w ZUS lub w przypadku, gdy zmarły był rolnikiem – w KRUS.

Co ważne, pełnoletnie dzieci mogą złożyć wniosek o rentę rodzinną samodzielnie, natomiast w imieniu małoletnich dzieci powinien to zrobić ich opiekun ustawowy, a więc mama (jeśli żyje) lub inny opiekun prawny.

Wniosek o rentę rodzinną należy złożyć jak najszybciej po śmierci ojca i należy to zrobić w najbliższym oddziale organu rentowego. Można to zrobić pisemnie, ustnie lub online za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS.

Należy użyć do tego celu gotowego druku – ERR. We wniosku należy podać wszystkie dane osoby zmarłej oraz osoby ubiegającej się o świadczenie, wskazując w szczególności stopień pokrewieństwa.

Konieczne jest także dołączenie kilku dokumentów m.in.:

• akt urodzenia i akt zgonu ojca,
• jeśli ojciec nie miał jeszcze ustalonego prawa do emerytury lub renty, dokumenty niezbędne do jego ustalenia, a więc głównie te potwierdzające staż ubezpieczeniowy (dowód ukończenia studiów, świadectwa pracy itp.) oraz wysokość wynagrodzenia koniecznego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty,
• dokumenty potwierdzające prawo do renty rodzinnej – akt urodzenia dziecka, zaświadczenie o jego uczęszczaniu do szkoły lub na uczelnię wyższą, jeśli dziecko ma więcej niż 16 lat itp.

ZUS ma 30 dni na rozpatrzenie wniosku o rentę rodzinną po ojcu. Najlepiej złożyć go najpóźniej w następnym miesiącu po śmierci ojca, ponieważ wtedy można liczyć na wypłatę świadczenia za okres od dnia jego śmierci.

Ile wynosi renta rodzinna po ojcu?

Renta rodzinna przyznawana jest jako jedno łączne świadczenie dla wszystkich osób uprawnionych do jej otrzymania. Należy tu pamiętać, że po śmierci ojca mogą mieć do niego prawo nie tylko dzieci, ale również jego małżonka. Kwota świadczenia jest potem dzielona równo między wszystkie osoby uprawnione.

Wysokość renty rodzinnej zależy od kwoty emerytury lub renty pobieranej przez zmarłego (lub jaka zostanie mu wyliczona przez ZUS po śmierci). Świadczenie przysługujące osobom uprawnionym nigdy nie będzie jednak wypłacane w pełnej wysokości, lecz w następującym wymiarze:

• 85% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty uprawniona jest 1 osoba,
• 90% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty mają prawo 2 osoby
• 95% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty mają prawo co najmniej 3 osoby.

Jeżeli więc o rentę rodzinną po ojcu ubiega się wyłącznie jedno dziecko, otrzyma ono 85% świadczenia, jakie było wypłacane ojcu przed jego śmiercią.

Jeśli natomiast do renty ma prawo dwoje dzieci, będą się musiały podzielić kwotą świadczenia w wysokości 90% emerytury lub renty otrzymywanej przez ojca.

Kto pobiera rentę rodzinną – dzieci czy opiekun?

Renta rodzinna z założenia wypłacana jest bezpośrednio osobie uprawnionej do otrzymywania świadczenia. Środki mogą być przekazywane gotówką (przynosi ją wówczas do domu listonosz), albo przelewem na wskazane konto bankowe.

W przypadku małoletnich dzieci renta po ojcu jest jednak przekazywana ich opiekunowi, a więc w praktyce najczęściej matce.

Dopiero po osiągnięciu pełnoletności mogą złożyć do ZUS wniosek o wypłatę środków do rąk własnych lub na własne konto bankowe.

Należy o tym pamiętać, ponieważ ZUS dopóki nie otrzyma takiego wniosku, będzie dalej wypłacał świadczenie opiekunowi.

Do kiedy można pobierać pieniądze z renty rodzinnej po ojcu?

Dziecko może pobierać rentę rodzinną po ojcu do momentu:

• ukończenia 16 lat,
• albo do ukończenia lat 25, jeśli kontynuuje naukę (lub do zakończenia ostatniego roku studiów – jeżeli w jego trakcie ukończyło wiek 25 lat),
• albo do ustania całkowitej niezdolności do pracy (jeśli to było podstawą do przyznania prawa do renty).

Kiedy odbierana jest renta rodzinna po ojcu?

Renta rodzinna po ojcu może być odebrana dziecku, jeśli utraci ono prawo do pobierania świadczenia.

Może to nastąpić na przykład w sytuacji, gdy po ukończeniu 16. roku życia przestanie uczęszczać do szkoły, albo jako odzyska zdolność do pracy.

Warto też wiedzieć, że ZUS może zmniejszyć wymiar świadczenia lub zawiesić jego wypłatę w przypadku, gdy osoba uprawniona osiągnie zbyt wysokie przychody z tytułu pracy lub prowadzonej działalności gospodarczej.

Na te limity muszą więc uważać dorosłe dzieci pobierające rentę po ojcu, które np. dorabiają na studiach.

Jeśli ich wynagrodzenie miesięczne przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może im zmniejszyć świadczenie.

Gdy przychody przekroczą natomiast 130% przeciętnego wynagrodzenia, renta rodzinna zostanie całkowicie zawieszona.