Jak działają oszustwa na Vinted?

W kilku ostatnich latach oszustwa internetowe liczyliśmy w setkach tysięcy. A jak wiadomo, oficjalne statystyki tworzą wyłącznie przestępstwa zgłaszane odpowiednim służbom — co za tym idzie, faktycznych wyłudzeń online mogło być o wiele więcej.

Skoro to tak powszechne zjawisko, warto wiedzieć, w jaki sposób się przed nim bronić. W poniższym tekście bierzemy na warsztat popularną aplikację modową/platformę sprzedażową działającą w sieci i wyjaśniamy, jak działają oszustwa na Vinted.

Co to jest Vinted i jakie niesie zagrożenia?

Vinted to nazwa bardzo znanej aplikacji internetowej służącej do sprzedaży lub wymiany używanej odzieży (lub ewentualnie odzieży nowej, której zakup okazał się nieudany) przez prywatnych konsumentów działających jako osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej.

Ponieważ sprzedaż na Vinted odbywa się w 100% online, a w grę wchodzą wyłącznie płatności internetowe, platforma stwarza duże pole do „popisu” dla wszelkiego rodzaju oszustów finansowych i wyłudzaczy danych osobowych.

Na ataki przestępców narażeni są w szczególności nowi użytkownicy, którzy nie poznali dobrze całego procesu zakupowego. Takim osobom dużo łatwiej wmówić, że powinni podjąć pewne kroki, które zamiast prowadzić do udanej transakcji, sprawią, że konsumenci:

• Stracą swoje pieniądze;
• Udostępnią dane do logowania do bankowości internetowej lub kluczowe informacje z karty płatniczej osobom trzecim;
• Zostaną ofiarami wyłudzenia danych osobowych.

Jak dokładnie wygląda takie przestępcze postępowanie? O tym w kolejnym akapicie.

Na czym polega oszustwo na Vinted?

Złodzieje słyną z kreatywności, toteż ciężko opisać każdy możliwy sposób, który wykorzystują, by oszukać użytkowników aplikacji. Najpopularniejsze rodzaje wyłudzeń wiążą się jednak:

• Z phishingiem lub spoofingiem, czyli przesłaniem zewnętrznego linku do strony internetowej łudząco przypominającej bramkę płatniczą czy też logowanie do bankowości internetowej;
• Ze sfałszowaniem potwierdzenia dokonania płatności i prośbą o wysłanie przedmiotu poza aplikacją pod różnym pretekstem (np. błędu aplikacji);
• Z klasycznym wyłudzaniem danych osobowych.

Przykład oszustwa na Vinted

Jak dokładnie może wyglądać oszustwo na platformie? Możemy np.:

1. Otrzymać wiadomość z informacją „Transakcja w toku: zapłać tutaj” oraz linkiem do strony, który na pierwszy rzut oka wygląda legalnie. Zaczyna się od liter „v i n t e d”, co może wzbudzić nasze zaufanie. Taki adres strony www zawsze ma jednak szereg dziwnych znaków lub posiada specyficzną domenę.

2. Po kliknięciu zostajemy przekierowani do strony, która do złudzenia przypomina bramkę płatniczą.

3. Wprowadzamy swoje dane, dane karty kredytowej lub logowania do bankowości internetowej i… niczego nieświadomi wysyłamy te informacje oszustowi, który niniejszym uzyskuje dostęp do naszych środków płatniczych.

Inny przykład to wyłudzenie danych poprzez wbudowany komunikator Vinted służący do kontaktu między stronami transakcji.

1. Sprzedający informuje nas, że aby wysłać paczkę, potrzebuje naszego imienia, nazwiska, adresu, numeru telefonu, a nawet numeru i serii dowodu osobistego. Twierdzi, że musi podać te dane przewoźnikowi bez względu na to, czy zamówiliśmy towar do domu, czy do punktu odbioru.

2. Podajemy wszystkie informacje.

3. Po towarze i sprzedającym znika wszelki ślad. I choć jesteśmy w stanie odzyskać swoje pieniądze, ponieważ kiedy dokonujemy płatności, trafiają one do serwisu, a nie do sprzedającego, mamy dodatkowy kłopot – musimy zastrzec swoje dokumenty, a najlepiej również wykupić alert BIK.

Ostatnim przykładem popularnego oszustwa może być sprzedaż podróbek jako rzeczy markowych. To prawdziwa plaga, a taki precedens jest bardzo trudny do wychwycenia zawczasu.

Zostałem oszukany — co zrobić?

Przede wszystkim nie pozostawiajmy sprawy bez dalszego biegu. Choć schwytanie oszusta będzie najprawdopodobniej bardzo trudne, każdy sygnał o wykroczeniu, który dociera do serwisu czy odpowiednich służb, pokazuje osobom decyzyjnym skalę działania internetowych wyłudzaczy i może przyczynić się do wypracowania nowych, systemowych rozwiązań.

Co zatem dokładnie zrobić?

1. Zgłosić wyłudzenie do administracji platformy sprzedażowej. Możemy użyć w tym celu okna rozmowy ze „sprzedawcą” oznaczając go jako Spam, albo klikając „Mam problem” lub strony internetowej Vinted — zakładki Centrum Pomocy albo Kontakt.
2. Zgłosić wyłudzenie na policji. Nie ma przy tym znaczenia, co ukradł czy wyłudził oszust – nawet drobne przestępstwo, to wciąż przestępstwo.
3. Zareklamować transakcję bankową. Jeśli w wyniku manipulacji albo nieuprawnionego użycia naszego konta, BLIK-a czy danych z karty straciliśmy pieniądze, mamy prawo do złożenia reklamacji w banku. To instytucje, które mają chronić nasze pieniądze. Nawet jeśli reklamacja zostanie rozpatrzona negatywnie, jest pierwszym krokiem do pozyskania przez organy ścigania danych sprawcy i może pomóc podczas dochodzenia sprawiedliwości sądownie.
4. Zablokować swoje konto bankowe/kartę płatniczą. Jeśli miał miejsce wyciek danych, trzeba niezwłocznie ochronić pozostałe fundusze, zmieniając kody dostępu czy wymieniając środek płatniczy na nowy.
5. Zgłosić kradzież danych z dowodu osobistego. Zastrzeżenie dokumentu jest możliwe za pośrednictwem niektórych banków, na policji, w urzędzie gminy oraz online na stronie rządowej.

Czy da się odzyskać pieniądze wysłane oszustowi?

Zasadniczo odzyskanie pieniędzy jest możliwe poprzez:

• Wycofanie przelewu (jeśli zorientowaliśmy się, że mamy do czynienia z oszustem na odpowiednio wczesnym etapie);
• Reklamację bankową (pozytywne rozpatrzenie jej należy jednak do rzadkości);
• Sprawę sądową (możemy domagać się zarówno zwrotu środków od banku, jak i ukarania sprawcy).

To, czy którykolwiek sposób okaże się skuteczny, zależy jednak od bardzo wielu czynników. Dochodzenie swoich praw w tego typu sprawach jest często bardzo trudne.

Wskazówki jak nie dać się oszukać

Na koniec najważniejsza kwestia, ponieważ jak mówi popularne przysłowie: lepiej zapobiegać, niż leczyć.

Minimalizujmy ryzyko popełnienia przestępstwa z naszym udziałem poprzez:

1. Znajomość regulaminu Vinted – dokładne zapoznanie się z zasadami funkcjonowania serwisu pozwoli nam odróżnić podejrzane zachowania i etapy transakcji, od tych w pełni bezpiecznych. Jeżeli wiemy, jak przebiega cały proces kupna/sprzedaży, prawdopodobieństwo nabrania się na próby wyłudzenia wykorzystujące naszą niewiedzę maleje.
2. Dokonywanie transakcji tylko w obrębie aplikacji — wszelkie próby przeniesienia jej poza platformę traktujmy z ogromną dozą ostrożności. Vinted zapewnia ochronę kupujących – warto z niej korzystać.
3. Krótką rozmowę przed kliknięciem „Kup teraz” – zadanie kilku pytań sprzedającemu przed dokonaniem zakupu może pomóc nam zorientować się, czy mamy do czynienia z uczciwą osobą.
4. Nieufność wobec wszystkich nadesłanych e-maili i wiadomości z linkami.
5. Ochronę swoich danych osobowych. Nigdy nie podajemy osobom trzecim danych z dowodu osobistego czy dostępu do bankowości elektronicznej lub karty płatniczej.