Co może zrobić komornik, jak nic nie mam?

Rolą komornika jest szybkie i skuteczne odzyskanie należności od dłużnika. Są jednak sytuacje, w których organ egzekucyjny nie ma możliwości odzyskania pieniędzy, ponieważ dłużnik nie posiada żadnych oszczędności, ani praw majątkowych. Wiele osób zadaje sobie wtedy pytanie, co może zrobić komornik, jak nic nie mam? Kiedy i na jakich zasadach następuje umorzenie postępowania egzekucyjnego? Czy komornik może zająć świadczenia socjalne? Na te pytania – i nie tylko – znajdziesz odpowiedzi w poniższym artykule.

Co może zabrać komornik?

Zdarza się, że w wyniku złych decyzji lub nieszczęśliwych sytuacji losowych popadamy w długi. Bez względu na to, czy powstałe zaległości są wynikiem naszej lekkomyślności, czy też powstały na skutek zdarzeń od nas niezależnych, może dojść do sytuacji, w której wierzyciel skieruje sprawę na drogę powództwa sądowego, a następnie będzie egzekwował należności za pośrednictwem komornika. Jest o zdecydowanie najskuteczniejsza – z perspektywy wierzyciela – droga do odzyskania swoich należności. Prawa i narzędzia, którymi dysponuje komornik, są naprawdę obszerne, co w większości przypadków skutkuje szybkim odzyskaniem należności.

Jeśli zadajesz sobie pytanie, co może zabrać komornik, to lista zajęć, których może dokonać, jest naprawdę duża.

Na podstawie obowiązujących aktualnie w Polsce przepisów komornik może zająć m.in.:

• należące do dłużnika rachunki bankowe i zgromadzone tam środki;
• wynagrodzenie za pracę (bez względu na rodzaj umowy);
• nieruchomości, jednak w tym celu niezbędny będzie wniosek wierzyciela;
• wierzytelności, jak np. zwrot nadpłaty podatku;
• prawa autorskie oraz inne prawa majątkowe, które posiadają realną wartość finansową;
• akcje, udziały, papiery wartościowe itp.

Prócz samego zajęcia powyżej wymienionych praw i składników majątku, komornik może przejąć należące do dłużnika praktycznie wszelkie rzeczy ruchome, a także gotówkę. Do takich sytuacji zwykle dochodzi dość rzadko, ponieważ większość egzekucji zaczyna się i kończy na zajęciu rachunków bankowych, wynagrodzenia i innych dochodów dłużnika.

Co może zrobić komornik bezrobotnemu

Jak już wcześniej wspomnieliśmy komornik w czasie egzekucji długu najchętniej zagląda na konto dłużnika i tam szuka zaspokojenia swoich roszczeń. Osoba bezrobotna nie otrzymuje wpływów z tytułu  zatrudnienia, więc komornik nie ma tutaj pola do działania.

Nie oznacza to jednak, że bezrobotny nie musi obawiać się zajęcia konta, gdyż komornik może zająć na nim zwrot podatku, wpływ z tytułu pożyczki czy świadczenie socjalne. Wszystkie te sytuacje mogą się zdarzyć, gdy osoba jest bezrobotna.

W praktyce, jeśli jesteś bezrobotny i nie posiadasz żadnych wpływów na konto, to komornik nie może zrobić nic. Nawet jeśli pracujesz na czarno i otrzymujesz pieniądze „do ręki” to szanse zajęcia tych środków przez komornika są bliskie zeru.

Czego nie może zabrać komornik?

Jak wspomnieliśmy powyżej, komornik może zająć praktycznie wszystkie składniki majątku dłużnika, jednak obowiązują go także pewne ograniczenia. W świetle obowiązujących przepisów komornik nie może zająć m.in.:

• Niektórych świadczeń oraz innych wpływów na rachunek dłużnika, takich jak alimenty, świadczenia 500+, dodatków dla sierot, dodatków porodowych, świadczeń z pomocy społecznej, zasiłków dla opiekunów, dodatków rodzinnych.
• Pewnych urządzeń i przedmiotów wyposażenia, jak lodówka, pralka, łóżko, odkurzacz, kuchenka, a także przedmiotów osobistych, do których zaliczyć można np. bieliznę, pościel, codzienne ubrania.
• Zgromadzonych przez dłużnika zapasów żywności oraz opału, które jemu oraz jego rodzinie mają wystarczyć na miesiąc.
• Narzędzi oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy zarobkowej.
• Rzeczy i przedmiotów niezbędnych do nauki.
• Sprzętów rehabilitacyjnych oraz niezbędnych do leczenia.
• Dokumentów osobistych, odznaczeń, przedmiotów związanych z praktykami religijnymi, przedmiotów codziennego użytku, mających dla dłużnika wartość użytkową, a których sprzedanie nastąpiłoby po znacznie niższej wartości.

Co może zrobić komornik, jak nic nie mam?

Jak wspomnieliśmy na wstępie, rolą komornika jest skuteczna i możliwie najszybsza oraz najtańsza egzekucja z całego majątku dłużnika. W pierwszej kolejności zajmowane są rachunki bankowe, wynagrodzenia za pracę, a także inny dochody i prawa majątkowe. Zwykle po pewnym czasie blokady rachunku bankowego oraz zajęcia wynagrodzenia dochodzi do spłaty długu, a komornik kończy egzekucję. Co jednak w sytuacji, gdy dłużnik nie posiada ani oszczędności, ani żadnych praw majątkowych? Co może zrobić komornik, gdy nie ma czego zająć?

W tym miejscu musimy podkreślić, że określenie “nic nie mam”, będzie tyczyło się sytuacji, gdy dłużnik nie posiada:

• oszczędności zgromadzonych w gotówce, na rachunkach bankowych, w akcjach, w papierach wartościowych, itp.;
• wpływów na rachunek bankowy;
• pracy, ani innego źródła dochodów;
• ruchomości;
• nieruchomości;
• żadnych wartościowych rzeczy, ani praw majątkowych.

Jeśli po przeprowadzonym wywiadzie, a także okresowej blokadzie rachunku, komornik uzna, że egzekucja jest niemożliwa, właśnie z uwagi na brak składników majątku oraz stałych wpływów, musi umorzyć postępowanie.

Jak wygląda umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Podstawą do umorzenia postępowania egzekucyjnego przez komornika jest art. 824 KPC, zaś sam Kodeks postępowania cywilnego, określa dokładnie, w jaki sposób i w jakich okolicznościach komornik może – i powinien – umorzyć postępowanie.

Gdy komornik uzna, że dłużnik nie posiada majątku, musi poinformować o tym wierzyciela i umorzyć postępowanie. Na podstawie art. 827 KPC powinno dojść do przesłuchania stron, czyli dłużnika i wierzyciela, co w praktyce oznacza pisemne poinformowanie o okolicznościach egzekucji. W piśmie kierowanym do wierzyciela komornik musi zawrzeć informację, dlaczego postanowił o umorzeniu postępowania. Warto wskazać przy tym, że muszą zostać podane konkretne powody bezskuteczności.

Po otrzymaniu takiego pisma wierzyciel ma dokładnie 7 dni na złożenie zażalenia. Zawrzeć w nim musi wniosek o przeprowadzenie egzekucji w inny sposób, np. wskazując, że dłużnik posiada “ukryty majątek”, który także może być przedmiotem egzekucji.

Umorzenie postępowania nie oznacza umorzenia długu

To, że egzekucja komornicza się nie powiodła z uwagi na brak majątku dłużnika, nie oznacza, że dług “wyparuje”. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, wierzyciel ma kolejne 6 lat na podjęcie następnej  próby odzyskania należności. Co istotne, kolejna egzekucja może zostać przeprowadzona nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od zakończenia / umorzenia poprzedniej.

Warto także zaznaczyć, że każda kolejna próba / wniosek złożony u komornika o wszczęcie egzekucji, przerywa bieg przedawnienia, co oznacza, że okres 6 lat biegnie od nowa.

Wielu wierzycieli po umorzeniu postępowania egzekucyjnego przez komornika decyduje się na wpisanie dłużnika do rejestru dłużników, jak np. KRD, BIG Infomonitor czy ERIF, co skutecznie uniemożliwia skorzystanie z wielu usług, np:

• zaciągnięcie kredytu bankowego
• skorzystanie z chwilówki
• zawarcie umowy z operatorem telekomunikacyjnym.

Są to działania, które mają na celu przymuszenie dłużnika do spłaty zobowiązań na nim ciążących i w dalszym ciągu wykazują się dużą skutecznością.

Mamy nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu wiesz już, co może zrobić komornik, gdy nie ma z czego ściągnąć długu, a także, jak wygląda umorzenie postępowania komorniczego, jeśli dłużnik nie posiada żadnego majątku.