Budżet domowy — jak planować z głową?

Budżet domowy to narzędzie, które może dać Ci pełną kontrolę nad Twoimi wydatkami i przychodami. Wbrew powszechnej opinii nie stanowi spisu wykonanych płatności, tylko plan na przyszłość.

To oznacza, że nie ujmujesz w nim uregulowanych rachunków i wypłaconych środków, by wiedzieć, na co zdążyłeś już wydać pieniądze. Planujesz na kolejne miesiące, kwartał lub rok, by wiedzieć, na co możesz je wydać.

Zobacz, jak zaplanować budżet domowy w taki sposób, aby stanowił realną pomoc w procesie tworzenia oszczędności czy pomnażaniu kapitału.

Co to jest budżet domowy?

Budżetem domowym nazywamy plan na dysponowanie posiadanym kapitałem, składający się z kilku podstawowych elementów:

• przychodów, czyli regularnych wpływów m.in. z wynagrodzenia, środków z dochodu pasywnego, funduszy z 500+ lub innych programów socjalnych;
• kosztów stałych, czyli regularnych opłat z tytułu rachunków za energię, wynajem mieszkania czy też spłaty rat kredytów i pożyczek;
• kosztów zmiennych, czyli zakupów, płatności związanych z hobby lub rozrywką oraz wszystkich okazjonalnych wydatków pokrywających kwestie zdrowotne, prezenty, wczasy lub na przykład konieczne remonty.

Różnica powstała po odjęciu kosztów od przychodów, jest kwotą pozostałą do dyspozycji po uregulowaniu wszystkich obligatoryjnych należności.

Zarządzanie budżetem domowym — na czym polega?

Jak widzisz, budżet domowy nie jest podsumowaniem Twoich operacji finansowych pod koniec miesiąca czy roku, a planem na przyszłość. Oczywiście spis poniesionych w danym miesiącu kosztów także pomaga panować nad osobistymi funduszami, jednak co do zasady, by poprawnie stworzyć budżet domowy, należy skupić się na tym, na co gotówka zostanie przeznaczona, a nie na tym, gdzie się podziała.

Takie podejście pozwala na dokonanie pewnych zmian w przyzwyczajeniach zakupowych zawczasu oraz namierzenie problematycznych obszarów, zanim zdążą spowodować, że wydasz zbyt wiele tam, gdzie mógłbyś oszczędzić. Oczywiście sam plan to nie wszystko, a Twoja estymacja zda się na nic, jeśli nie będzie szła na nią konsekwencja i stałe monitorowanie wydatków, jednak dobry plan to tzw. podstawa.

Jak zaplanować budżet domowy – poznaj zasady

Styl życia i przyzwyczajenia konsumenckie są wśród ludzi zbyt zróżnicowane, by dało się opracować jeden, szczegółowy, uniwersalny wzór budżetu domowego.

Podczas tworzenia go przydaje się jednak szereg ogólnych zasad. Przeczytasz je poniżej.

1. Planuj w jak najprostszy sposób. Im mniej rozbudowany plan, tym lepiej. Szczególnie na początku.
2. Zastosuj niewielką ilość kategorii. Nie rozmieniaj się przesadnie na drobne, jeśli chodzi o podział wydatków.
3. Pamiętaj o pewnym marginesie błędu. Niedopinające się budżety to standard, nawet kiedy tworzą je specjaliści. Ważne, by wyciągać wnioski na przyszłość.
4. Wbrew pozorom lepiej zacząć od budżetu na cały rok, niż ograniczyć się do jednego miesiąca. Pozwoli to na ujęcie w planie również wydatków, które choć regularne – dokonujesz tylko raz lub dwa razy do roku.

Oprócz wiedzy, w jaki sposób zacząć tworzyć domowy budżet, na pewno przyda Ci się także wiedza gdzie to zrobić.

Budżet domowy w programie Excel

Jeśli to dla Ciebie nowy temat, zarządzanie domowym budżetem wydaje Ci się trudne i nie wiesz, od czego zacząć, polecamy Ci program Excel.

Całkowicie za darmo znajdziesz w nim szablony dedykowane tworzeniu domowego budżetu, które przeprowadzą Cię przez budżetowanie w łatwy i przyjazny nowicjuszom sposób.

Podstawowymi zaletami programu Excel są:

• szybkie przeliczanie wartości liczbowych,
• zestawianie przychodów w relacji do wydatków w naprawdę przejrzystej formie.

Po wprowadzeniu w specjalny arkusz przychodów i kosztów, różnica między nimi zostanie wyliczona w sposób automatyczny. Prostsze może być już tylko prowadzenie budżetu domowego w zeszycie, jednak nie polecamy takiego rozwiązania.

Czy warto prowadzić budżet domowy w zeszycie?

W myśl zasady, że czas to pieniądz (a przecież w tworzeniu budżetu domowego chodzi właśnie o pieniądze), warto zrezygnować z papierowej wersji prowadzenia notatek mających zoptymalizować zarządzanie osobistymi funduszami na rzecz programu Excel lub aplikacji.

Liczenie wszystkiego własnoręcznie może prowadzić do błędów i pomyłek. Jeśli zaś sprawdzamy wszystko po kilka razy, cały proces staje się bardzo czasochłonny.

By nie tracić czasu na przeprowadzanie obliczeń w głowie czy na kalkulatorze oraz na próby stworzenia budżetu w nieudanych, kiepskich aplikacjach, poznaj naszą subiektywną listę sprawdzonych narzędzi mobilnych do tworzenia budżetu domowego.

Budżet domowy — jaka aplikacja?

Poniżej przeczytasz o 3 popularnych i darmowych (w wersji podstawowej) aplikacjach do zarządzania domowym budżetem w prosty, niewymagający wczytywania się w skomplikowane instrukcje sposób.

1. Aplikacja Moje Finanse
   Bardzo intuicyjny program, w którym możesz utworzyć wiele kont i dzielić przychody oraz wydatki na wiele kategorii oznaczonych odpowiednimi kolorami. Aplikacja pozwala na modyfikowanie nazw kategorii i wprowadzanie dowolnej ilości planowanych operacji finansowych. Utworzone pliki można zapisywać na urządzeniu, udostępniać i przesyłać. Darmowa wersja programu zawiera reklamy, które można wyłączyć, wykupując płatny dostęp.
2. Aplikacja Spendee
   Spendee ma bardzo przyjazny interfejs i jest prosta w obsłudze. Twórcy postawili też na estetykę, jeżeli chodzi o prezentowanie wprowadzonych danych. Znajdziesz tu dobrze zaprojektowane zakładki i wykresy. Wersję podstawową można pobrać za darmo i jest w pełni wystarczająca do kontrolowania indywidualnego budżetu. Z kolei płatna wersja pro idealnie nadaje się dla całej rodziny, która chce wspólnie optymalizować wydatki.
3. Aplikacja Money Lover
   Choć program jest nieco bardziej rozbudowany od poprzednich propozycji – również jest darmowy. Oprócz tworzenia budżetu domowego pozwala na wprowadzanie wydatków na bieżąco, ustalanie celów finansowych czy włączenie trybu podróżnego, kiedy na przykład jesteś na wczasach.

Poznaj przykładowy budżet domowy

Przykładowy domowy budżet zawiera przede wszystkim:

• okres, który obejmuje (najczęściej miesiąc, kwartał lub rok),
• przychody i koszty, o których pisaliśmy na początku tekstu,
• planowane oszczędności,
• planowane inwestycje,
• podsumowanie w postaci łącznych kwot poszczególnych kategorii.

Tak naprawdę nie ma jednej właściwej drogi, jeśli chodzi o tworzenie budżetu domowego. Dużo zależy od tego, po co właściwie chcesz go wykonać.

• Czy priorytetem jest dla Ciebie bieżąca kontrola wydatków?
• Szukasz sposobów na oszczędzenie na konkretny cel?
• Chcesz bez zwiększania przychodów wygospodarować kapitał na inwestycje?

Aby wiedzieć, na czym dokładnie chcesz się skupić, musisz zadać sobie powyższe pytania. Oczywiście może być tak, że na każde odpowiesz twierdząco.

Oszczędzanie i inwestycje w domowym budżecie

Budżet domowy pozwala na realistyczną ocenę wysokości środków, które zostaną Ci na koniec miesiąca lub roku, jeśli wszystko pójdzie zgodnie z analizą.

Ujęcie w planie nadwyżki tego typu i zagospodarowanie jej jako oszczędności lub inwestycje jest bardzo ważne – zmniejszysz dzięki temu ryzyko wydania tych pieniędzy w niekontrolowany sposób i stworzysz poduszkę finansową.

Jak zoptymalizować domowy budżet?

Mówi się, że najlepszym sposobem na optymalizowanie sytuacji finansowej jest powiększanie przychodu, lecz jest to czasem zupełnie niemożliwe.

Informacje z budżetu domowego mogą jednak posłużyć do obserwacji obszarów do poprawy i szukaniu oszczędności poprzez zmniejszanie kosztów.

Dzięki budżetowi domowemu dowiesz się:

• czy po odjęciu kosztów od przychodów zostaje zadowalająca Cię kwota,
• która kategoria kosztów w największym stopniu obciąża budżet,
• jaką dziedzinę wydatków można spróbować poddać zmianie,
• gdzie wydajesz więcej, niż zakładałeś.

Od tych kilku informacji już niedaleko do tworzenia coraz lepszego planu, który pozwoli osiągać zakładane cele finansowe.

Nawet najlepszy plan nie oszuka losu

Oczywiście niezależnie od tego, ile czasu spędzisz na analizowaniu domowego budżetu oraz jak świetną aplikację do monitorowania przychodów i wydatków posiadasz, mówi się, że życie lubi płatać figle, wypadki chodzą po ludziach, a nieszczęścia – parami.

Na nieprzewidziane sytuacje, które wymagają nakładów finansowych, najlepsza jest oczywiście własna poduszka finansowa. W przypadku jej braku możesz skorzystać:

• z darmowych pożyczek, które oferuje obecnie sektor pozabankowy,
• z kredytów gotówkowych w bankach.

Pożyczki w sektorze pozabankowym bywają jednak korzystniejszą opcją, jeśli zdecydujesz się na produkt z rabatem na zerowe RRSO.

Promocja polega na braku jakichkolwiek kosztów zobowiązania, jeśli spełnisz dwa warunki:

• okażesz się całkowicie nowym klientem dla danej firmy pożyczkowej,
• uregulujesz należność w terminie.

Jak to wygląda w praktyce?
Jeśli podpiszesz umowę na pierwszą promocyjną pożyczkę za darmo, opiewającą na 3 000 zł na 30 dni, po upływie miesiąca do oddania pozostanie 3 000 zł. Zobowiązanie nie wygeneruje żadnych dodatkowych kosztów, które będzie trzeba ująć w domowym budżecie.